Duitsland is sinds decennia een belangrijk werkterrein geweest voor Nederlandse musici. Dat begon aan het einde van de oorlog zo rond 1944 toen een grote kolonie Nederlandse jazz – en amusementsmusici in Duitsland werkte, met name in Berlijn.
Dat trok na de oorlog wel eens scheve gezichten maar Nederlandse musici waren niet echte verzetshelden vermoed ik. Althans toen niet. En als er thuis vrouw en kinderen wachten en het alternatief tewerkstelling in een Duitse fabriek is, dan is en was de keuze snel gemaakt.
Nylons, chocolade en sigaretten.
Vlak na de oorlog was het helemaal feest voor de musici. De grote aantallen Amerikaanse soldaten die Duitsland bezet hielden moesten vermaakt worden en dus trok een hele karavaan naar Duitsland om daar in clubs en dancings de GI’s te vermaken. Daar werd goed verdiend en bovendien beschikten de Amerikanen over grote hoeveelheden sigaretten, nylons, chocola etc. die gretig aftrek vonden en met de gages naar het Nederlandse thuisfront werden gestuurd.
Dat gages naar huis werden gestuurd ging overigens niet voor alle musici op. Ik weet van Bob Sr. van een muzikant (inmiddels overleden) dat hij een telegram van zijn vrouw kreeg met de tekst: “waar blijft geld ?” waarop hij een telegram terugstuurde met de tekst: “geld komt niet”. De naam houd ik voor me want zelfs postuum wil je hiermee niet geconfronteerd worden.
Overigens had spelen voor de Amerikanen ook een groot effect op het repertoire. Uiteraard wilden de Amerikanen zoveel mogelijk hun eigen jazz – en swingmuziek horen en zo raakten de musici bekend met het Great American Songbook die we nu als standards beschouwen.
Bordeelmuziek
Dat bleek uit de voorbereiding voor het Millers Tribute programma dat ik een aantal jaren geleden maakte. Toen bleek dat bij de vele Amerikaanse nummers die De Millers brachten het stuk “Get Up Those Stairs Mademoiselle” werd gespeeld, wat bij bestudering van de aangepaste tekst over niet anders dan een bordeel bleek te gaan. Het was een stuk uit 1937 van The Deep River Boys en de GI’s lustten er wel pap van.
Dat de tekst “voulez-vous dansez avec moi” in “couchez avec moi” werd veranderd bleek niemand te hinderen. En waarom ook. De Pointer Sisters scoorden jaren later een grote hit met die tekst.
Van nabij maakte ik mee dat de fameuze Nederlandse drummer Joop Korzelius ergens in de jaren vijftig naar het orkest van Max Greger vertrok. Joop was een huisvriend van mijn pa die een mentor voor hem was en dus kwamen alle verhalen in geuren en kleuren bij ons over de drempel.
Dat Joop werd gevraagd voor dit Duitse superorkest was een unicum want in Duitsland zaten ze niet om goeie drummers verlegen. Maar Joop was nu eenmaal een klasse apart en Max Greger was gek op hem. Maar Joop was iets te apart en had de gewoonte zo af en toe niet op te komen dagen voor repetities of uitvoeringen. Ten einde raad heeft Greger Joop op een betaalde vakantie gestuurd omdat hij dacht dat hij overspannen was. Maar dat mocht niet baten en was het einde oefening voor Joop.
Tot op de dag van vandaag hebben Nederlandse musici een prima reputatie in Duitsland. Omdat daar bijvoorbeeld de Dixieland muziek nog steeds in trek is, is de Nederlandse DAS Jazzband nog steeds een graag geziene gast.
WDR Big Band
De uitschieters van vandaag zijn natuurlijk trompettist Ruud Breuls en drummer Hans Dekker die in vaste dienst zijn bij de bigband van de Westdeutscher Rundfunk. Dat is de droom van elke musicus, een betaalde baan en dat aanvullen met schnabbels (gigs) en lesgeven staat garant voor een prettig leven.
Dit orkest bestaat naar mijn idee uit louter virtuozen en dat komt tot uitdrukking in dit stuk van Dizzy Gillespie uit 1945: Be-Bop. De originele versie is in een waanzinnig Jezus tempo (John Engels) en de WDR big band brengt het in een arrangement van tempowisselingen en met een aantal maten Latin, een Gillespie trademark wat Diz’ overigens zelf niet gebruikte in het origineel.
Let op de eerste twaalf maten als het orkest het thema speelt: een complexe melodielijn maar spatgelijk in een up uptempo. Niet normaal.
Let bij de solo van Joan Chamorro op de uitdrukking op het gezicht van de bebrilde saxofonist achter hem.
Bob's Jazz Blog. 